Taal in Spel: waarom?

Het kind heeft
honderd talen,
honderd handen
honderd gedachten
honderd manieren van denken,
van spelen, van spreken

(uit: Zeker de honderd is er wel. Loris Malaguzzi)

Als kinderen de ruimte krijgen om te spelen zijn ze sterk betrokken bij wat ze doen en kunnen ze zich breed ontwikkelen. Professionals die met jonge kinderen werken, hechten daarom groot belang aan spel. Door mee te spelen met een kind en aan te sluiten bij waar het mee bezig is, bieden zij het kind op een natuurlijke manier kansen om zich te ontwikkelen, als zij tegelijk het niveau van het spel, het denken en het taalgebruik nét iets weten te verhogen. Zo kunnen professionals rijke spelactiviteiten benutten om jonge kinderen nog krachtiger te ondersteunen in hun brede ontwikkeling.

Als professional ben je de hele dag door met kinderen in gesprek. Cruciaal is dat je kinderen uitdaagt om hun bedoelingen duidelijk te maken en hun gedachten onder woorden te brengen. Kinderen worden niet alleen taalvaardiger door te luisteren naar de woorden die een volwassene hen aanbiedt, maar vooral door ook zélf te praten, over de dingen die hen interesseren. Een groot deel van het leren gebeurt dan al spelend, in contact met anderen. Spel biedt voor professionals goede kansen om aan te sluiten bij wat jonge kinderen bezighoudt en om samen het spel vorm te geven, te verbreden en verdiepen. We zoomen in op doen-alsof-spel.

Doen-alsof spel is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. In doen-alsof spel kan alles een andere betekenis krijgen: een kind is een piloot, een rij stoelen een vliegtuig, de klas is de lucht. Er is grote vrijheid in wat kan en mag. Toch spelen kinderen niet zomaar alles. Ze imiteren wat ze in de wereld om zich heen zien gebeuren en geven er hun eigen draai aan. Ze spelen hoe het gaat in de wereld, zoals zij dat zien. Ze houden zich aan ‘regels’ die ze zichzelf opleggen. Doen-alsof-spel is verbeelding, creatie en expressie. In doen-alsof spel doen kinderen ervaringen op met verschillende sociale rollen en situaties. Ze nemen andere perspectieven in en leren zich verplaatsen in een ander. Kinderen verkennen via spel in alle veiligheid verschillende gedragingen en taaluitingen, en ervaren wat daarvan het effect is op anderen. Zo maken ze zich de wereld steeds meer eigen. Ze kennen er persoonlijke waarde en betekenis aan toe.

Wil je graag aan de slag in je eigen groep om zowel de taal- als de spelontwikkeling bij kinderen te stimuleren?
Dan vind je op deze website praktische voorbeelden.

Spel kind is aan het bellen

Specialist in ontwikkelingsgericht onderwijsHogeschool lerarenopleidingInstituut voor onderzoek van opvoeding en onderwijsHogeschool lerarenopleiding